Oruç

Oruç, İslâmın en önemli şartlarından birisidir. Allah-ü Teâla'nın yılda 1 ay oruç tutmamızı farz kılmıştır. Diğer zamanlarda (usüle ve zaman uygun olarak) oruç tutmak ise orucun kısımlarındandır.
Oruç, güneş doğmadan önceki imsak vaktinde başlar ve güneş batıncaya kadar devam eder. Oruçlu iken yemek, içmek ve cinsî münâsebette bulunmak yasaktır. Bu konulardaki ölçüleri, aşağıdaki maddelerden inceleyebilirsiniz.

imsak: Oruca başlama zamanı. (güneş doğmadan belirli vakit öncesi, sabah ezânından daha önce)
iftar: Orucu açma zamanı. (güneş battıktan sonra)
niyet: Tutacağınız orucu belirten bir sözdür. Niyet, imsak vaktinde veya daha önce yapılır. Ancak istisnâ durumlarda kuşluk vaktine kadar zaman verilmiştir. Daha sonrasında edilen niyet olmaz. Ramazan zamanı içerisinde başka bir oruç tutulmaz. Bunun için neye niyet ederseniz edin (Ramaz ayı içerisinde) Ramazan orucuna niyet etmiş olursunuz. Bu yüzden niyetler, yerli yerince ve zamanında yapılmalıdır.
keffâret: Orucu bozan ve keffâret gerektiren haller vardır. Bunlar aşağıda anlatılmaktadır. (Keffâret gerektirip) Bozulan orucun günü yerine, kazâ yapılması da şarttır. Eğer keffâret gereken bir şey yapılırsa ard-arda 60 gün oruç tutulması lâzımdır. Keffâret zamanı içerisinde 60 gün tamamlanmadan oruca ara verilirse, keffâret orucunun tekrar baştan tutulması gerekir.
kazâ: Tuttuğunuz orucun (bilmeyerek) bozulması ve kazâ gerektiren haller yapıldığında başka bir vakit bozulan orucun günü kadar oruç tutmaktır. Örneğin oruç tutamayacak kadar hastasınız, bu orucu başka zaman tutamadığınız gün kadar tutmalısınız. Eğer Ramazan orucunu tutuyorsanız ve 1 ay içerisinde örneğin 2 günlük kazâyı gerektiren halde bulundunuz. Bunun kazâsını, Ramazan ayından sonra 2 gün olarak tutmalısınız. Ancak Mekruh günlerinde oruç tutmamalısınız.


Oruç'un Farzları
1. Niyet etmek.
2. Niyetin ilk ve son vaktini beklemek.
3. Güneş batıncaya kadar orucu bozan şeylerden uzak durmak.

Oruç'un Kısımları
1. Farz Oruç: Ramazan orucu, kazâsı ve keffâreti
2. Vâcip Oruç: Adak orucu ve Nâfile orucun kazâsı
3. Sünnet Oruç: Muharrem ayının 9. ve 10. günü (Muharrem ayının 10.günü Aşûre günüdür.)
4. Mendûp Oruç: Her aydan tutulan 3 gün oruç. (Bu 3 gün Arabî ayın 13,14,15. günleri olması da menduptur.)
5. Mekruh Oruç: Sadece Aşûre gününde tutulan oruç ve Ramazan bayramı birinci günü, kurban bayramı 1,2,3 ve 4. günü oruç tutulması.
6. Nâfile Oruç: Yukarıdaki oruçlardan başka tutulan oruçlardır.

ORUCU BOZUP SÂDECE KAZÂ GEREKTİREN ŞEYLER
Eğer oruçlu iken aşağıdaki hallerden biri olursa, orucunuz bozulur. Bu orucu başka bir vakitte tekrar tutmanız şarttır.
1- Oruç hatırında iken boğaza birşeyin kaçması,
2- Ağıza veya buruna çektiği suyun boğaza kaçması,
3- Niyetin vakti geçip öğleden sonra niyet etmek.
4- Unuttarak yedikten sonra, orucu bozulmadığı halde herhangi birşeyi kasden yemek. (Yâni unutarak yemek,içmek orucu bozmaz. Ancak bozuldu diyerek kasten yemek,içmek hem o günkü orucu bozar, hemde kazâsını gerektirir.)
5- Ağzına giren kar veya yağmur suyunu yutmak.
6- İğne vurdurmak.
7- Burnuna ilâç çekmek.
8- Kulağına yağ akıtmak.
9- Şafak doğmadığını zannederek sahur yemek.
10- Güneş battığını zannederek iftar yapmak.
11- Kusmuğunu ağzından çıkarmayıp yutmak.
12- Başka birisiniz tükrünü yutmak.
13- Kendi tükrüğünü dışarı çıkarıp sonra yutmak.
14- Su veya yağ ile ıslanmış parmağını ayıp yerlerine sokması.
15- Dişi kanayıp kanı, tükrüğünden fazla veya tükrüğü kadar olduğu halde yutmak.
16- Ateş yakıp, dumanını boğazına kaçmak.

ORUCU BOZUP KAZÂ VE KEFFÂRET GEREKTİREN ŞEYLER
Eğer oruçlu iken aşağıdaki hallerden biri olursa, oruç bozulur ve keffâreti(cezâsı) gerekir. Bu orucu başka bir vakitte tekrar tutmalı ve keffâreti ise üst-üste 60 gün oruç tutarak ödenmelidir. Örneğin 40 gün üst-üste oruç tutulmuş, 41.günü tutulmamış ve 42.günü devam etmeye çalışılıyor. Bu şekilde yapılan keffâret olmaz. Tekrar 1.günden başlayarak 60 güne tamamlamalıdır. Ayrıca, buna birde tutamadığı günün orucu eklenir. 60 (keffaret) + 1 (tutulmayan oruç) = 61 gün
1- Bilerek yemen-içmek.
2- Bilerek cinsî münâsebette bulunmak.
3- Bilerek sigara içmek.
4- Orucunun eksik olduğunu zannedip (bilmeyerek yediği-içtiği zaman vs.) oruç bozuldu diye bilerek orucu bozmak. (yâni bilmeyerek yeyip-içtiyseniz, oruca devam etmelisiniz.)
5- Eşinin veya sevdiği bir kişinin tükrüğünü yutmak (dudak öpüşmesi veya bilerek başkasının tükrüğünü yutmak)

ORUÇLUYA MEKRUH OLAN ŞEYLER
Oruçlu iken yapılması hoş olmayan haller.
1- Birşeyi tatmak
2- Bir şey çiğnemek (sakız vs.)
3- Öpmek.
4- Kişinin eşiyle sarılması ve kucaklaşması.
5- Tükrüğü ağızda biriktirip yutmak.
6- Kan aldırmak.

ORUCU BOZMAYAN ŞEYLER
Oruçlu olan kişi kendine dikkat etmeli. Ağzına ve uvzularına sahip çıkmalıdır. Ancak unutma ve diğer ufak haller olursa oruç bozulmaz. İşte orucu bozmayan haller.
1- Unutarak yemek, içmek ve cinsî münâsebette bulunmak.
2- Durup duruken (bilerek veya müdehale ederek değil) meni gelmesi.
3- Uyurken meni gelmesi.
4- Delirmiş olarak sabahlamak.
5- Ağza gelen balgamı veya burundan gelen akıntıyı yutmak. (Yine de dikkat edilmeli, akıntı geldi diye hemen yutmak uygun değildir.)
6- Kulağa su kaçması.
7- Dişleri arasında kalan nohuttan küçük bir şeyi yemek.
8- Kusmak. (Elinde olmayarak da olsa çok kusmak orucu bozmaz, ancak ORUCU BOZUP SÂDECE KAZÂ GEREKTİREN ŞEYLER 11.maddesi gözönünde bulundurulmalıdır.)
9- Sürme çekmek.
10- Göze ilaç damlatmak.

SADAKA-I FITIR (Fıtır Sadakası)
Ramazan ayında verilmesi vâcip olan bir sadakadır.
Vâcip olmasının vakti, Ramazan bayramı günü tan yerinin ağrımasıyla, bayram namazından çıkma zamanına kadardır. Vaktinden önce ve Ramazan ayı içerisinde vermek de câiz 'dir.